نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسنده

• حافظ حاتمی

هیأت علمی دانشگاه پیام نور

چکیده

مطالعه و بررسی آثار و متون ادبی جهان، از منظر ادبیات تطبیقی یا به‌عبارتی ادبیات جامع ملل و هم‍چنین از دید روابط بینامتنیت، وجوه غامض و لایه‌‍‌های پنهان آثار را آشکار می‌کند و، علاوه بر آن، موجب کشف پیوند‌ها و تأثیر و تأثرات می‌شود چرا که هیچ متن، جریان یا اندیشه‌ای اتفاقی و بدون پشتوانة پیشین یا همان پیش‌ْمتن نیست. قصّة «وکیل صدر جهان» از قصّه‌های مشهور مثنوی معنوی است که چه بسا یکی از عوامل مهم تأثیرگذار در خلق قطعة معروف تازیِ بهشت یا یوز خدا، اثر فرانسیس تامپسن انگلیسی، است. هدف این پژوهش نشان دادن این موضوع مهم، یعنی میزان آشنایی غربیان با آثار عرفان ایرانی‌ـ‌اسلامی و چهره‌های برجسته‌ای مانند مولانا و آثار اوست و همچنین نگاه به مقولة حب و عشق الهی بر پایة آموزه‌های دو مذهب بزرگ و عرفان اسلامی و مسیحی و چگونگی پردازش این موضوع. نتایج به‌دست‌آمده بیانگر نقاط مشابه و مشترکی است که می‌تواند الهام و تأثیرپذیری و، در عین حال، بازآفرینی خلاقانة موضوع را به خوبی نشان دهد.

کلیدواژه‌ها

• متن‌پژوهی
• تصوف و عرفان
• مثنوی معنوی
• «وکیل صدر جهان»
• تازی بهشت
• یوز خدا

موضوعات

• ادبیات تطبیقی