پیدایش و رشد ادبیات تطبیقی در هند

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

چکیده

هند، کشورى با یک زبان رسمى و 22 زبان اصلى و ادبیاتى متفاوت، راه طولانى و پرپیچ و خمى
را در حوزة ادبیات تطبیقى به‌خصوص پس از دوران استعمار پیموده است. در این مقاله، با نگاهى
مختصر به تاریخ پرفراز و نشیب دانشگاه جاداوپور، که رشتة ادبیات تطبیقى نخستین‌بار در سال
1956 در آنجا تأسیس شد، و سپس با بررسى شرایط اجتماعى، سیاسى، فرهنگى و ادبى آن دوران،
کمى قبل و بعد از استعمار، خواهیم دید که این رشتة جوان علوم انسانى چرا و با چه هدفى در
هند شکل گرفت و نیازهاى فرهنگى و ادبى جامعة هند چگونه موجب دوام و رشد آن شد. البته
تأسیس این رشته در ابتداى راه با مشکلاتى همراه بود. از جمله اینکه سلطة مطلق ادبیات انگلیس
بر ادبیات هند، یا آشنایى نویسندگان و ادیبان هند با ادبیات سایر کشورها تنها از طریق ادبیات
انگلیس، و از همه مهمتر وجود زبان‌ها و ادبیات مختلف در کشور سبب اختلاف میان مردم شده
بود و هر قومى مى‌خواست بر دیگرى سلطه یابد و از امکانات بیشترى برخوردار باشد. در نهایت،
محققان و نویسندگان با پذیرش این واقعیت که تنوع چاشنى و مایة غناى حیات فکرى و ادبى
است، به این نتیجه رسیدند که مطالعه، بررسى، توسعه و گسترش ارتباطات ادبى هند با دیگر
کشورها تنها با درنظر گرفتن همة زبان‌هاى محلى و ادبیات شرق و غرب به عنوان یک کل از
طریق تأسیس رشتة ادبیات تطبیقى امکانپذیر است. آشنایى با شرایط و نحوة آغاز ادبیات تطبیقى
در هند مى‌تواند براى ما که هنوز در آغاز راه هستیم مفید باشد.

کلیدواژه‌ها