ادبیات تطبیقی
تغـزّل بهاریه در دو چکامه از ابوتَمّام طائی و رودکی سمرقندی
نوع مقاله : مقاله پژوهشی
چکیده
در نوشتة حاضر قصد آن است که دو چکامه از دو شاعر نامدار عرب و ایرانی، ابوتمّام طائی (سالمرگ 228ق) و رودکی سمرقندی (سالمرگ 329ق)، با محوریت تغزل، تحلیل و مقایسه شود. چکامههای انتخاب‌شده، که در مدح بزرگان زمانه است، مقدمه‌هایی تغزلی دارد ناظر به وصف عناصر پویای بهاری، و حجم ابیات هر یک، برای تحلیل و مقایسه بسنده است.
هدف آن است که ظرافتهای زبانی و مختصات بیانیِ دو سروده شناسایی و افق نگرش و شیوة هر شاعر در پردازش موضوعی واحد نشان داده شود. نتیجة پژوهش حاکی از آن است که لحن رودکی در بهاریه غنایی است و با صمیمیت با احساس و خیال خواننده در می‌آمیزد. لحن ابوتمام بیشتر تأمّلی و موضوع‌محور است. از ویژگی‌های هنری مشترک میان دو قصیده می‌توان به علاقة دو سراینده به آرایه‌های تشخیص، تضاد و تقابل و ایجاد پیوند و تناسب بین تغزل و غرض اصلی قصیده اشاره کرد.
کلیدواژه‌ها
)