ادبیات تطبیقی
توتمیسم در سه اثر حماسی: گیل‌گمش، رامایانا، گرشاسپ‌نامه
نوع مقاله : مقاله پژوهشی
چکیده
توتمیسم را می‌توان باور ایمانی جوامع ابتدایی در همگرایی با طبیعت پیرامونی تعریف کرد: مجموعه‌ای سرشار از رمز از باورها و انگاره‌ها که مبتنی بر پایة آنها یک جانور، گیاه یا عنصر طبیعی مقدس و محترم شمرده می‌شود. از آنجا که آثار حماسی نمودگاه اساطیرند و تا حدودی از ادوار نخستین زندگی بشر حکایت دارند، با بررسی توتم در این آثار می‌توان به شناخت بهتر باورها، بایدها و نبایدها و نوع اندیشة حاکم بر جامعة ابتدایی دست یافت. مقالة حاضر، که با رویکرد تطبیقی و از منظر توتم‌شناسی نگاشته شده است، بر‌آن است که خواننده را با اندیشه‌های همسان و ناهمسان سه قوم سومریان، هندیان و ایرانیان در سه مقطع‌تاریخی آشنا سازد. پژوهش گویای آن است که در سه اثر حماسی این اقوام (گیل گمش، رامایانا و گرشاسپ‌نامه)، برخی جانوران، گیاهان و عناصر طبیعی با کارکردی همسان یا ناهمسان در جایگاه توتمی قرار می‌گیرند و برخی دیگر از جانوران، گیاهان و عناصر طبیعی، بسته به زیست‌بوم خود، فقط در یکی از این سه اثر کارکرد توتمی دارند.
کلیدواژه‌ها
)