نوع مقاله : مقاله پژوهشی

چکیده

در این مقاله، زمینة شرح و تحلیل عناصر معماری‌گون در فیلم شب، اثر شاخص میکل‌آنجلو آنتونیونی، فیلمساز مؤلف ایتالیایی، به موضوع روایت و مفاهیم ادبی مستتر در لایه‌های زیرین فیلم پرداخته‌ایم، به گونه‌ای که می‌توان به هنگام تماشای فیلم خود را در حال مطالعة اثری ادبی از سنخ ادبیات اگزیستانسیالیستی احساس کرد. انتخاب شهر میلان، و نه رم، نشان از خواستة فیلم‌ساز برای استفاده از عناصر معماری مدرن بر زمینة روابط دو شخصیت اصلی فیلم دارد. در این فیلم، معماری مدرن زمینة پرسه زدن‌های به ظاهر بی‌هدف لیدیاست که در واقع بی‌هدف نیست و درمی‌یابیم که راهبر لیدیا همان ناخودآگاه اوست که او را به یافتن پاسخی برای حلِ ارتباط گسستة خود با جووانی می‌کشاند. فیلم، گذشته از پیرنگ بیرونی، ‌دربردارندة پیرنگی درونی نیز هست و همین نکته ما را به این فرضیه می‌رساند که با ادبیاتی بی‌کلام، به کمک عناصر معماری، متشکل از ساختمان‌ها، مناظر و اشیا روبه‌روییم. این ادبیات در ذیل ادبیات اگزیستانسیالیستی جای می‌گیرد که در لایه‌های پنهان فیلم نهفته است و نشان از وجود زیرمتنی از پندارة ادبی انسان مضطرب در دوران مدرن دارد.
کلیدواژه‌ها: معماری، معماری در سینما، سینمای مؤلف، میکل‌آنجلو آنتونیونی، شب آنتونیونی، ادبیات تطبیقی، ادبیات اگزیستانسیالیستی